Już po raz 4. dołączamy do ogólnopolskiej akcji „Narodowe Czytanie” promującej czytelnictwo i kulturę polską. W roku 2018 czytaliśmy razem „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, w 2019 – nowele polskie XIX w., a w 2021 „Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej. 5 września będziemy wspólnie czytać „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. Dlaczego wybór padł w tym roku na to wybitne dzieło naszego narodowego wieszcza? 200 lat temu w Wilnie wydano „Ballady i romanse” po raz pierwszy, rok 2022 jest również rokiem Romantyzmu polskiego, a jak pisze prezydent Andrzej Duda w swoim liście, wolnościowe idee romantyzmu i patriotyzm są w roku agresji na Ukrainę szczególnie ważne:
„Szanowni Państwo!
Dwieście lat temu w Wilnie zostały wydane Ballady i romanse Adama Mickiewicza – zbiór poezji, który zapoczątkował w Polsce romantyzm. Młodzieńcze, a jednocześnie bardzo dojrzałe wiersze okazały się przełomowe i dzisiaj trudno wyobrazić sobie bez nich dalsze dzieje naszej literatury. Romantyczność, Świtezianka, Powrót taty, Pani Twardowska i inne niezapomniane utwory tego cyklu od dziesiątków lat łączą pokolenia Polaków. Zachwycają wyjątkową aurą, niezrównanymi opisami natury i mądrą prawdą, że świat musi być sprawiedliwy, dobro nagrodzone, a zło ukarane. Niezwykła wrażliwość, wspaniałe wyczucie języka i wyobraźnia genialnego poety sprawiły, że Ballady i romanse są esencją polskiego romantyzmu.
Romantyzm to istota polskości i fundament nowoczesnej tożsamości naszego narodu. To epoka zmagań z zaborcą, utrwalona w biografii Adama Mickiewicza oraz tych wszystkich polskich patriotów, uczestników tajnych stowarzyszeń i powstań, działaczy emigracyjnych i spiskowców, którzy na różne sposoby, w kraju i na obczyźnie, czynem i słowem toczyli bój o suwerenną Rzeczpospolitą. Powstało wówczas głośne hasło „za naszą i waszą wolność”, które wciąż jest uniwersalnym zawołaniem narodów walczących o niepodległość.
Zwłaszcza dziś, w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę, wolnościowe idee romantyzmu znów są niezwykle aktualne. I to zarówno te, które zagrzewają do boju o suwerenność, wzmacniają odwagę i męstwo, jak i te, które przedkładają czucie i wiarę nad obojętność i które kształtują postawę solidarności z uciskanymi. Za naszą wschodnią granicą dzieje się to, czego sami niejeden raz doświadczaliśmy w historii.
A kiedy Polski nie było na mapie Europy, to właśnie romantyzm uformował nasz patriotyzm, ocalił narodową tożsamość i duchowość, a także odkrył piękno naszej kultury ludowej.
Dlatego w sobotę 3 września 2022 roku, w trwającym Roku Romantyzmu Polskiego, zapraszam Państwa do Narodowego Czytania Ballad i romansów. Wierzę, że wspólna lektura utworów naszego narodowego wieszcza na nowo ukaże fenomen polskiego romantyzmu i wzbogaci jubileuszowe obchody o ważną refleksję nad naszą kulturą i historią.
Chciałbym, aby tegoroczne Narodowe Czytanie jeszcze bardziej umocniło jedność i poczucie wspólnoty Polaków na całym świecie. I żeby – jak zawsze – było dla nas wspólnym świętem czytelnictwa.
Niech Ballady i romanse ponownie odkryją przed nami swoją wybitną wartość literacką, cenny wymiar moralny i bogactwo kulturowe Rzeczypospolitej, stając się dla wszystkich prawdziwie twórczą inspiracją do zrealizowania własnych, oryginalnych odsłon Narodowego Czytania 2022.
Z wyrazami szacunku i sympatii
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Andrzej Duda”