Laureatką Literackiej Nagrody Nobla 2022 została Annie Ernaux. Francuska pisarka została uhonorowana „za odwagę i kliniczną ostrość, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia pamięci osobistej”.
Literacką Nagrodę Nobla przyznano po raz pierwszy w 1901 roku. Nad wyborem laureata nagrody ustanowionej testamentem Alfreda Nobla pracuje Komitet Noblowski, który jest wybierany spośród członków Akademii Szwedzkiej raz na trzy lata. Prawo do zgłaszania kandydatury do Literackiej Nagrody Nobla mają także uniwersyteccy profesorowie literatury i filologii, laureaci literackiej Nagrody Nobla oraz przewodniczący stowarzyszeń odpowiedzialnych za twórczość literacką w poszczególnych krajach.
Polska także zgłosiła swojego kandydata. Był nim ukraiński pisarz Serhij Żadan. Nominacja ta ma znaczenie symboliczne – zwrócenie uwagi na pogrążoną w wojnie Ukrainę.
Tegoroczna laureatka Annie Ernaux uhonorowana została prestiżową francuską Nagrodą Renaudot, a jej dzieła były wydawane przez prestiżowe wydawnictwo Éditions Gallimard. W swoim dorobku ma ponad 20 książek, które wyróżniają się charakterystycznym, oszczędnym stylem. Są to przeważnie powieści autobiograficzne. Jest absolwentką wydziału literatury współczesnej na Uniwersytetach w Rouen oraz w Bordeaux. Po ukończeniu studiów pracowała jako nauczycielka języka francuskiego. Jako pisarka zadebiutowała w 1974 roku powieścią „Les Armoires vides”. Na język polski przetłumaczono jej autobiografię „Lata” wydaną 2022 roku.
„W swojej twórczości bezustannie i pod różnymi kątami przygląda się życiu naznaczonemu licznymi problemami związanymi z płcią, językiem i klasą społeczną” (Akademia Szwedzka)
Nagrody Nobla są wręczane w rocznicę śmierci Alfreda Nobla – 10 grudnia w Sztokholmie.
W Bibliotece Szkolnej jest dostępna książka Marii i Przemysława Plichów „Nasi Nobliści” przedstawiająca 56 znanych i nieznanych laureatów tej prestiżowej nagrody znad Wisły, Odry i Niemna. Zapraszam do lektury.